Yalnızlık Duygusuyla Başa Çıkma Yolları

YALNIZLIK NEDİR?

Zaman zaman hepimiz farklı sebeplerle yalnız hissedebiliriz. Hatta bu bizzat bizim kendi tercihimiz de olabilir. Dinlenmek, kendini dinlemek, önemli bir karar öncesinde detaylı düşünmek ve gerekli motivasyonu toplamak için belirli bir süre tek başına kalmayı isteyebiliriz. Bazen durum tamamen farklı olur ve kalabalığın tam ortasında, arkadaşlarımızın arasındayken bile yalnız hissedebiliriz. Çevremizdeki insanların varlığı bu hissin önüne geçmek için yeterli olmayabilir. Bununda ötesinde kendimizi her şeyden soyutladığımız derin bir yalnızlık duygusu vardır ki depresyon gibi bozuklukların belirtilerinden biri olarak da karşımıza çıkabilir. Yalnızlık hissini çoğunlukla insan için acı ve hüzün veren derin bir duygu olarak değerlendirebiliriz. Yani yalnızlık tanımlanması zor; gerçekleştiği durum, verilen anlam ve yoğunluğuna göre farklı algılanabilen hem herkesin başına gelen hem de bir o kadar öznel bir deneyimdir.

Yalnızlık, geçici bir süreliğine yaşanan hemen hemen herkesin deneyimlediği bir durum olabilmekle birlikte, var olan ve beklentiyi karşılayan ilişkilerde meydana gelen değişimler sonucunda da ortaya çıkabilir. Yalnızlık hissi kronikleşirse, yani uzun süreli (2 yıl ve daha uzun süre) bir hal alırsa kişide depresyon, kaygı ve hayattan doyum alamama gibi çeşitli ruhsal bozukluklar gözlenebilir.

NEDEN YALNIZ HİSSEDİYORUM?

İnsan iletişim kurmaya, bir topluluğa ait hissetmeye, anlaşılmak ve paylaşmak için sosyalleşmeye gereksinim duyar. Sevildiğini, değer gördüğünü, bir parçası olduğunu hissettiği bir çevrede bulunmak ister. Kişinin duygu ve düşüncelerinin anlaşılmadığı, fark edilmediği veya reddedildiği bir ortam, kişiyi yalnızlaştırabilir. Çevresinde samimiyetine inanmadığı insanlar olduğunu düşünen bir kişi aslında kalabalığın içinde yalnız hissetmeye devam eder. 

 Arkadaşlar, aile ve partner ile kurulan bağlarda bir güven probleminin ortaya çıkması veya hayal kırıklığına uğramış olmak da kişiyi yalnızlık hissiyle karşı karşıya getirebilir. Sadece çevremizdekilerle kurduğumuz ilişkiler değil kişinin kendi için belirlediği varoluş amaçlarını yerine getiremediğine inanması da yalnızlık hissini doğurabilir. Kendimizle ilgili yaşadığımız bir hayal kırıklığı, geleceğe dair umutsuz bir bakış açısı, bizi yalnızlık hissine sürükleyebilir. Gerçekleşmeyen sosyal ve duygusal beklentiler kişide acı veren bir zemin hazırlar ve bu zemin kişiyi büsbütün tek başına kaldığı bir karanlıkla karşılayabilir. 

Çok sevilen bir yerin veya kişinin kaybı da yalnızlık hissiyle bağlantılıdır. Yaşadığımız yerden taşınmak, aile evinden ayrılmak, üniversite veya iş için başka bir şehre yerleşmek bu duruma örnek olarak verilebilir. Her ayrılık yalnızlık hissine aralanan bir kapı olarak düşünülebilir. Yaşlı bireylerde yaşanan kayıplara yönelik yalnızlık hissinin daha sık görüldüğü söylenebilir.

YALNIZLIKLA NASIL BAŞ EDEBİLİRİM?

Yalnızlık kişinin doyum alabileceği bir sosyal ilişkinin bulunmadığı veya var olan ilişkinin beklentilerini karşılamadığı farkındalığının ortaya çıktığı ortamda baş gösteren bir tecrübedir. Bu nedenle baş etme aşamasında kişi yaşadığı yalnızlık hissinden kopabilmek adına sosyal ilişkilerini öncelikli olarak ele almalıdır. 

Kişinin başta sosyal olarak ilişkilerinde neye ihtiyaç duyduğu, beklentilerinin ne olduğunu belirlemesi yalnızlık hissinin güç aldığı kaynağa ulaşmasını sağlayabilir. Neye ihtiyacı var ve bu konuda neler yapılabilir buna odaklanılır. Bireyin elinde var olan sosyal ilişkilerini geliştirmesi veya duruma göre değiştirmesi etkili olabilir. Farklı sosyal topluluklar içine katılmak yalnızlık hissi ile baş etme yollarından biri olabilir. Yeni ilişkiler kurmak, var olan ilişkileri de geliştirmek konusunda yeni bir motivasyon kaynağı da olacaktır. 

Spor, resim, müzik vb. aktiviteler hem sosyalleşmek hem stres ve kaygıyı azaltmak hem de kişiye hayata dair yeni amaçlar ve beklentiler sağlaması açısından yalnızlıkla baş etmede etkili olarak değerlendirilebilir. Spor ve sanatın iyileştirici gücü yalnızlık hissine karşı önemli bir kozdur.

Bunun yanında meditasyon yapmak stres, kaygı ve olumsuz düşüncelerin uzaklaştırılması için bir araç olarak görülebilir. Hobiler edinmek yalnızlık hissini azaltabilir ve yeni bir sosyal bir çevre oluşturmada yardımcı olabilir.

Fakat yine de tüm bunlara rağmen kişi yanlızlık hissiyle baş edemiyorsa yalnızlık hissi ile baş etmek için bir psikologdan destek alması önerilir. Sosyal destek ve ilişkileri güçlendirmede bir psikolog ile görüşmek ve terapilere katılmak kılavuz niteliğinde olabilir. Psikoeğitimlerin yalnızlık hissine karşı kalıcı etkilerinin olduğunu söylemek mümkündür. 

Yalnızlık hissi evrenseldir. Bu hissi deneyimleyen tek kişi olmadığınızı, herkesin yaşamının bir döneminde bu şekilde hissedebileceğini ve bu his ne kadar acı verici gelse de baş edebilme yollarının olduğunu lütfen unutmayın.